EEN MOOI ALTERNATIEF VOOR DE CAMPING IN FRANKRIJK (Chris, English version printed below)

‘Gaat alles wel goed met jullie daar’, was een enigszins ongerust appje dat Paulien ontving toen we een paar dagen in Kazachstan waren. ‘Ik heb het gevoel dat in landen die eindigen op -stan altijd oorlog is’, was het de ongerustheid verklarende vervolgbericht. Ik begrijp dat wel. Die voorheen tot de Sovjet-Unie behorende landen zijn niet de eerste toeristische bestemming waar je aan denkt om de zomervakantie met de kids door te brengen. En inderdaad, Afghanistan (ook een -stan) ligt wel erg dichtbij.

Waarom hebben we ze dan in ons reisprogramma opgenomen? Daar valt van alles over te zeggen. Oorspronkelijk wilden we per trein vanuit China via Centraal-Azië naar Moskou reizen. Dat is de zijderoute die eeuwenlang door karavanen werd bereisd en als slagader gold voor de handel tussen het oosten en het westen. Met honderden kamelen trokken kooplui door de woestijn van oase naar oase, om allerlei oosterse producten naar Europa en Noord-Afrika te brengen, en op de terugweg Europese handelswaar terug te vervoeren. Behalve handel werden talen, religies, gebruiken en gewoontes via deze route over de wereld verspreid.

Nu zijn die Russen niet zo makkelijk met hun visumvoorschriften en hadden wij onze tijdelijke terugkomst in mei nodig om de visa voor China te bemachtigen. Dus moesten we Rusland schrappen en hebben we onze tocht langs de zijderoute ingekort en beperkt tot Kazachstan en Oezbekistan.

Eerlijk, wij waren op het ergste voorbereid. Floortje Dessing besteedde een keer 6 minuten van haar reisprogramma aan een snelweg in deze regio. Daarvan hadden wij het beeld dat niemand Engels sprak, iedereen schapen hoedde, en de auto met chauffeur de enige vorm van veilig transport was. Ook online werden we niet veel wijzer: 90% van de inwoners is islamitisch, arme bevolking, weinig toerisme, mooie moskeeën en bazaars, kortom we hadden geen idee.

Een kennis van mij fietste ooit een groot deel van de zijderoute. Op zijn foto’s zag ik eindeloze vergezichten, groene steppes, zand- en rotswoestijnen, hoge besneeuwde  bergtoppen en grote diepblauwe meren. Wat dat betreft werden onze toch al hooggespannen verwachtingen nog ver overtroffen. Wat een schitterende natuur hebben wij gezien. Maar was dat alles? Nee! Na China voelde Kazachstan of we al terug waren in Europa. Almaty (het voormalige Alma-Ata) is een prachtige groene stad aan de voet van besneeuwde bergen, waar alles te krijgen is wat we thuis ook hebben. Wereldmerken als M&M’s en Nutella, beide wanneer beschikbaar in het afgelopen jaar voor ons gezin een houvast aan onze westerse afkomst, maar ook grote modemerken, auto’s, en Italiaanse restaurants. Die laatste hebben wij wereldwijd uitgetest, en in principe kunnen onze kinderen van elk land dat wij hebben aangedaan een review geven over de kwaliteit van de Pizza Margherita. 

Anyway, na een heuse sneeuwpop te hebben achtergelaten bij het bergstation van Almaty’s skiresort daalden we weer af naar tropische temperaturen om de trein te pakken richting Tashkent, de hoofdstad van Oezbekistan. Die trein was hypermodern, reed op tijd, had keurige couchettes en bracht ons in een nacht en ochtend naar de Oezbeekse hoofdstad. Weer een prachtige groene stad waar alles te krijgen is. De standbeelden van Lenin en Stalin zijn er al lang geleden neergehaald en uit alle macht wordt geprobeerd de door de communistische Sovjetdictatuur opgelopen achterstand t.o.v. de rest van de wereld in te halen. De rijke historie die in veel gevallen twee tot drie duizend jaar terug gaat, en die zeventig jaar lang in de grijze communistische eenheidsworst werd vermalen, behoort sinds de zelfstandigheid begin jaren negentig tot het nationale erfgoed waar de Oezbeken trots op zijn. 

De zijderoute maakt daar deel vanuit. In Buchara is de oude stad een van hitte zinderende verzameling van huizen, zijdeweverijen, handelshuizen, moskeeën en hotels, waar achter de zandkleurige gevels met brede houten deuren, koele ruimtes met prachtige moderne en antieke interieurs schuilgaan. Het kost weinig verbeeldingskracht om je de karavaans op doorreis voor te stellen. Onze overnachting later in een yurt, een nomadische tent die zonder centrale verwarming en airco einde middag de 40 graden bereikte, versterkte ons voorstellingsvermogen nog. Eén van onze laatste stops was het bergdorpje Ashraf. In de wat koelere bergen mochten we overnachten in een guesthouse bij één van de 26 families die er wonen. Elf jonge kinderen zitten op de lokale dorpsschool. Na groep vier mogen ze dagelijks op de rug van een ezel naar de vervolgschool, die zes kilometer verderop is gelegen. Ieder gezin heeft een paar koeien, ezels, kippen en een stukje land. Die uitersten, het verleden in een moderne wereld, maken Oezbekistan misschien wel één van de bijzonderste bestemmingen tijdens onze reis. Kortom, een reistip voor iedereen die een keer iets anders wil dan de camping in Frankrijk: Centraal Azië is een fantastisch alternatief.

A PERFECT ALTERNATIVE FOR THE CAMPING IN FRANCE
‘Are you okay there?’ was a somewhat apprehensive app that Paulien received when we were in Kazakhstan for a few days. ‘I have the feeling that in countries that end with -stan there is always a war going on,’ was the next app. I understand that. Those countries that previously belonged to the Soviet Union are not the first tourist destination that you are thinking of spending the summer holidays with the kids. And indeed, Afghanistan (also a -stan) is very close.

Why did we include them in our travel program? There is much to say about that. We originally wanted to travel by train from China via Central Asia to Moscow. This is the silk route that has been traveled by caravans for centuries and was an artery for trade between the east and the west. With hundreds of camels, merchants traveled through the desert from oasis to oasis, to bring all kinds of Eastern products to Europe and North Africa, and to transport European merchandise on the way back. In addition to trade, languages, religions, habits and customs were spread throughout the world via this route.

Nowadays the Russians are not so easy with their visa requirements and we needed our temporary return in May to get the visa for China. So we had to scrap Russia and shortened our journey along the Silk Road and limited it to Kazakhstan and Uzbekistan.

Honestly, we were prepared for the worst. Floortje Dessing once spent 6 minutes of her travel program on a highway in this region. We had the impression that nobody spoke English, everyone was making a living as a shepherd, and the car with driver was the only form of safe transport. We also didn't get much wiser online: 90% of the population is Muslim, poor people, little tourism, beautiful mosques and bazaars, in short we had no idea.

An acquaintance of mine once cycled a large part of the Silk Road. In his photos I saw endless views, green steppes, sand and rock deserts, high snow-capped mountains and large deep blue lakes. In that respect, our already high expectations were even exceeded. What beautiful nature we have seen. But was that all? No! After China, Kazakhstan felt as if we were already back in Europe. Almaty (the former Alma-Ata) is a beautiful green city at the foot of snowy mountains, where you can get everything we have at home. World brands such as M&M and Nutella, both when available in the past year, for our family a way to hold on to our western routs, but also large fashion brands, cars, and Italian restaurants. We tested the latter worldwide, and in principle our children can give a review about the quality of the Pizza Margherita in every country we visited.

Anyway, after leaving a real snowman at the mountain station of Almaty’s ski resort, we descended to tropical temperatures to catch the train to Tashkent, the capital of Uzbekistan. That train was state-of-the-art, ran on time, had neat couchettes and took us to the Uzbek capital in one night and morning. Another beautiful green city where everything is available. The statues of Lenin and Stalin were brought down long ago and every effort is being made to catch up with the rest of the world after the period of communist Soviet dictatorship. The rich history that in many cases goes back two to three thousand years, and that was ground for 70 years in the gray communist sausage, has been a part of the national heritage of the Uzbeks since independence in the early 1990s.

The silk route is part of that. In Bukhara, the old and terribly desert hot town is a mix of houses, silk weaving mills, trading houses, mosques and hotels, hidden behind the sand colored facades with wide wooden doors, and hidden cool spaces with beautiful modern and antique interiors. It takes little imagination to imagine the caravans passing through. Our overnight stay in a yurt, a nomadic tent that reached 40 degrees Celsius without central heating nor air conditioning at the end of the afternoon, further strengthened our imagination. One of our last stops was the mountain village of Ashraf. In the cooler mountains we were allowed to spend the night in a guesthouse of one of the 26 families who live there. Eleven young children attend the local village school. After group four, they travel on the back of a donkey to the secondary school, which is located six kilometers away. Every family has a few cows, donkeys, chickens and a piece of land. Those extremes, the past in a modern world, make Uzbekistan perhaps one of the most special destinations on our journey. In short, a travel tip for anyone who wants something different than the campsite in France: Central Asia might positively surprise you.