ERFPACHT GING ER NOG WEL IN BIJ ONZE MASAI-GIDSEN (Chris, English version below)

Het voordeel van reizen is dat je ziet hoe andere mensen leven. Wat me daarbij opvalt is het onbegrensde aanpassingsvermogen van de mens. Logisch, want wie zich niet aanpast in de natuur overleeft niet. Althans, zo was het ooit.

Wij Nederlanders zijn daarvan natuurlijk een schoolvoorbeeld. Ooit hebben onze voorvaderen besloten om in een rivierdelta te gaan wonen. Waarschijnlijk omdat de grond vruchtbaar was, je er zo fijn kon vissen, de turf zo lekker wegstak of de centrale ligging aan zee uitzicht gaf op veel persoonlijk gewin. Nadeel was dat je permanent natte voeten had. Dus een dijk eromheen, water eruit pompen en draaien maar met die Republiek der Nederlanden. Toen later bleek dat we nog steeds twee keer per honderd jaar onder water stonden en inmiddels een koningin hadden voor feestelijke openingen, zorgde de voltooiing van de Deltawerken voor de ultieme bescherming tegen storm en springvloed.

De Masai in Kenya kunnen er ook wat van. De zon schijnt er ongenadig, het stikt er van de wilde dieren, en ze leven vooral van de opbrengst van hun vee. Voor ons is het onbegrijpelijk dat je een kudde schapen of koeien gaat hoeden op de savanne, waar tientallen leeuwen hun dagelijkse portie vlees bij elkaar jagen, luipaarden je vanuit bomen bespringen, cheetah’s met de snelheid van een auto op de A1 hun prooi opjagen en de rivier wordt bevolkt door krokodillen en nijlpaarden.

De dorpen van de Masai hebben een cirkelvorm, met een haag er omheen die de wilde dieren tegenhoudt. Het vee bevindt zich ’s nachts binnen die haag. Elke paar jaar als de grond maximaal is uitgenut, wordt het oude dorp plat gebrand en verhuizen de Masai naar een ander plek waar ze een nieuw dorp bouwen.

Ik heb geprobeerd het woningbeleid van de gemeente Amsterdam uit te leggen aan onze twee Masai-gidsen. Erfpacht ging nog wel. De Masai zijn zelf eigenaar van de grond. De opbrengsten uit toerisme komen deels ten goede aan de grondeigenaren. De Deense en Indische eigenaren van de lodges waar wij verbleven betalen pacht aan de Masai. Kom niet aan met eeuwigdurend afkopen, depreciatie of residueel grondwaardebeleid, maar de beginselen van erfpacht gingen er wel in.

Maar met sociale huur, middensegment, vrije-sectorwoningen en 40/40/20 kwam ik er niet echt doorheen. Terwijl ik vastliep in mijn vertaling keken ze me met glazige ogen aan. Een beetje Masai loopt soms 20 kilometer over de Savanne naar zijn werk. Dat kwartiertje met bus of trein vanuit Purmerend of Almere leek hun eerlijk gezegd best aantrekkelijk, zeker als je niet elke 10 jaar je woning hoeft plat te branden. Toen ik vertelde dat woningen daar slechts de helft kosten van dezelfde woningen in Amsterdam zag ik toch wat enthousiasme oplichten in hun ogen. De meeste Masai-gezinnen geven hun geld liever uit aan de opleiding van hun kinderen. Scholing in Afrika betekent namelijk je aanpassen aan de eisen van de moderne maatschappij. Me realiserend hoe bevoorrecht we zijn, vroeg ik me af of wij ons aanpassingsvermogen in Nederland de laatste decennia niet een beetje zijn kwijtgeraakt.

Chris

(Deze blog is eerder verschenen in de Nieuwsbrief van Makelaarsvereniging Amsterdam.)

LEASEHOLD WAS A WORD OUR MASAI GUIDES ARE FAMILIAR WITH0
The advantage of traveling is that you see how other people live. What strikes me is the limitless adaptability of man. Logical, because who does not adapt in nature does not survive. At least, that's how it once was.

We Dutch are of course a schoolbook example. Once our forefathers decided to live in a river delta. Probably because the soil was fertile, you could fish there so nice, or the central location by the sea gave a lot of personal gain. The disadvantage was that you had permanently wet feet. So a dike around it, pump out the water, and the Republic of the Netherlands was there. When it later turned out that we were still under water twice a hundred years and now had a queen for festive openings, the completion of the Delta Works provided the ultimate protection against storms and jumps.

The Masai in Kenya are familiar with adaption too. The sun seems merciless, it suffocates from the wild animals, and they mainly live on the benefits of their cattle. For us it is incomprehensible that you herd a flock of sheep or cows on the savannah, where dozens of lions hunt their daily portion of meat together, leopards jump on you from the trees, cheetahs with the speed of a car on the A1 rush their prey and the river is populated by crocodiles and hippos.

The villages of the Masai have a circular shape, with a hedge around it that stops the wild animals. The cattle are inside that hedge at night. Every few years when the ground is maximally used, the Masai burn their old village down and move to another place where they build a new village.

I have tried to explain the housing policy of the municipality of Amsterdam to our two Masai guides. Leasehold is a familiar term for them. The Masai are the owners of the land. The revenue from tourism partly benefits the landowners. The Danish and Indian owners of the lodges where we stayed pay lease to the Masai. Do not come up with perpetual redemption, depreciation or residual land value policy, but the principles of long leasehold they understand.

But with social rent, mid-segment, free-sector housing and 40/40/20 I did not really get through it. As I got stuck in my translation, they looked at me with glassy eyes. Some Masai walk 20 kilometers across the Savannah to work. That quarter of an hour by bus or train from Purmerend or Almere seemed to them quite attractive, especially if you do not have to burn your house every 10 years. When I told that homes there only cost half of the same houses in Amsterdam, I noticed some enthusiasm in their eyes. Most Masai families prefer to spend their money on the education of their children. School in Africa means you adapt to the demands of modern society. Realizing how privileged we are, I wondered whether we have not lost a bit of our adaptability in the Netherlands in recent decades.

Chris

(This blog has previously been published in the Newsletter of Makelaarsvereniging Amsterdam.)